Na regen komt zonneschijn.

15 maart 2018 - Moshi, Tanzania

Mambo (goedendag)! Het koste ons 3,5 week maar hier zijn we weer. Nieuwe blog, nieuwe kansen. Om terug te komen op onze vorige blog blijken onze huisgenoten gelukkig heel aardig en heeft de douche hun goed gedaan =). Om meteen maar van start te gaan is ons visum nog steeds niet geregeld, als alles mee zit kunnen we deze morgen eindelijk in ontvangst nemen. Gelukkig konden we 3 week geleden op ons aandringen al wel beginnen in het ziekenhuis. De eerste 4 weken rouleren we door het ziekenhuis opzoek naar een geschikte afdeling voor ons project. Week 1 begonnen we op de medische intensive care en in vergelijking met onze IC ervaring in Duitsland was het heel primitief. De afdeling telt 6 bedden en officieel is het 1 verpleegkundige op 2 patiënten. Het werkt hier niet zoals in Nederland waarbij de verpleegkundige de volledige zorg draagt voor zijn patiënten. Hier is alleen de ochtendzorg verdeeld per verpleegkundige en heeft daarnaast iedereen een specifieke taak, zoals bijvoorbeeld medicijnen geven, medicijnen ophalen van de apotheek of met de artsenvisite meelopen. In Nederland doet de verpleegkundige dit allemaal zelf zodat je overzicht hebt over de zorg die de patiënt krijgt. Door dit verschil en het chaotische werkveld was het voor ons moeilijk om het overzicht te bewaren. In deze week werden we meteen geconfronteerd met de arme omstandigheden waarin patiënten soms verkeren. Een patiënt met HIV stadium 4 werd opgenomen, hij is een jaar geleden gestopt met zijn medicatie en begonnen met alcohol. Hij werd beademd maar lag er mensonterend bij. Er wordt hier geen standaard sedatie of pijnmedicatie gegeven. Met onze kennis vanuit Duitsland was het erg frustrerend om te zien hoe deze patiënt werd behandeld of eigenlijk niet werd behandeld want hij was al opgegeven. De volgende dag was de patiënt inderdaad overleden. Wouter zag hoe hij werd afgelegd waarbij de patiënt in een laken werd gewikkeld wat werd dicht geknoopt met infuuslijnen. Hierna werd de patiënt op een brancard gebonjourt en weggebracht.

In het KCMC ziekenhuis zijn er super veel internationale geneeskunde studenten die voor 6 tot 8 weken alleen komen observeren. Iedereen rouleert van afdeling waardoor een soort gekke cultuur is ontstaan met affectie tegen blanken. Opzich begrijpelijk want de studenten nemen weinig initiatief, staan overal met hun neus boven op kritisch te kijken en gaan op tijden wat voor hun uitkomt weer naar huis. Er zijn ook een paar verpleegkundige studenten, voornamelijk uit Scandinavië die 1 tot 3 maand hier verblijven. Ook zij rouleren door het ziekenhuis en staan op de achtergrond te koekeloeren zonder enige bijdrage te leveren.

In week 2 gingen we naar de chirurgische intensive care. Op dag 1 werden we enthousiast in ontvangst genomen door Julia, waarna we werden rondgeleid op de afdeling. Een verademing ten opzichte van de medische intensive care, meer orde en structuur. De sfeer van de afdeling en het team was veel gemoedelijker dan de vorige afdeling. Tijdens de artsenvisite ontmoette we een medische arts docent die het maar al te interessant vond dat wij er deze week waren. Hij nam de leiding en motiveerde het personeel tot klinische redeneren. Dit was voor ons een aangename verrassing want we konden goed meekomen en meedenken tijdens de artsenvisite en hadden een goede inbreng dankzij onze ervaringen vanuit Duitsland. Terugkijkend naar onze IC ervaring in Braunschweig zijn we enorm dankbaar wat we daar allemaal hebben mogen leren. We genieten nog steeds na van het warme welkom die we daar hebben ervaren en waarderen meer dan ooit de luxe die Europese ziekenhuizen te bieden hebben.

Dag 2 op de chirugische intensive care verliep iets minder rooskleurig. Bij start van de dienst was de helft van de verpleekundigen niet aanwezig. Eens in de zoveel tijd is er een speciale kerkdienst in het ziekenhuis waarbij een aantal verpleekundigen per afdeling aanwezig acht te zijn. Er was geen vervanging waardoor er in de ochtend een tekort aan personeel was en de zorg erg chaotisch verliep. Marloes nam initiatief om te helpen met het wassen van de patiënt waarna ze al gauw alleen gelaten werd. De complexiteit van de patiënt en de taalbarriére maakt het onmogelijk om de zorg in je eentje te doen. Marloes vroeg om hulp waarna een stemheffende discussie ontstond met argwanende blikken. Uiteindelijk schoot een andere Tanzaniaanse student te hulp maar al gauw bleek dat ze geen ervaring had in de intensive care en niet wist wat te doen. De patiënt had erg veel pijn waardoor gewenst is de zorg zo snel mogelijk te geven. Marloes nam de leiding over en vroeg de student voor haar te vertalen richting de patiënt. Al met al verliep de zorg super chaotisch en moeizaam en kreeg de patiënt niet de zorg die ze verdiende. Dit was erg frustrerend omdat het makkelijk voorkomen had kunnen worden.

Bij de artsenvisite is er alleen oog voor de patiënt die wordt besproken. 10 tot 20 andere Tanzaniaanse geneeskunde studenten staat rondom het bed te staren, hopend op een glimp van de patiënt. De meeste doktoren praten zo zacht dat het moeilijk is alles te verstaan met hun accent. Tijdens een nieuwe patiënt opname is iedereen gefocused op deze patiënt en wordt de rest vergeten of genegeerd. Wouter merkt op dat in de hoek van de afdeling een patiënt niet meer zelfstandig ademde. Ze was al wel geintubeerd maar afgesloten van de beademingsmachine om te zien of ze tijdens de ochtendzorg zelf zou ademen. Dit was voor even het geval maar wegens uitputting aannemelijk dat ze dit niet de hele dag zou volhouden. Er was geen saturatiemeter aangesloten en monitoren zijn niet afgesteld op alarmgrenzen dus word er ook niet gereageerd op continue piepende alarmsignalen. Hierdoor lijkt men niet snel genoeg te handelen waardoor patiënten onnodig lijden of schade oplopen. Wouter riep Marloes waarna we beide meteen actie ondernamen en haar gingen beademen. We riepen naar collega´s om hulp maar niemand reageerde en ze leken ons zelfs bewust te negeren. De patiënt was immers toch al oud. Er kwam pas iemand aan toen we bleven aandringen dat de saturatie inmiddels al 2x gedaald was naar 40% wat kan lijden tot hersenschade. Er werd een beademingsmachine aangesloten maar deze bleek niet te werken waardoor er één van een andere afdeling moest worden gehaald, al met al duurde dit in totaal wel 1,5 uur. Bizar vergelijkend met hoe dat zou gaan in Nederland. Tijdens dit hele tafereel zakte een andere patiënt in qua saturatie die Marloes die ochtend al meerdere keren had aangekaard bij andere verpleegkundigen. Terwijl Marloes de ene patiënt beademende was Wouter aan het sjouwen met een 2 meter hoge zuurstofcilinder voor de andere patiënt. Wouter en Marloes keken elkaar licht geshockeert aan in de nat wordende ogen waarbij we elkaar niet langer moesten aankijken anders stroomde de rivier over. Om dit te voorkomen verlegde we gauw de focus op het redden van de patiënt. Uiteindelijk werd de patiënt aangesloten op de beademingsmachine en kreeg de andere patiënt ook weer adem. Dit gaf ons de lucht om op adem te komen tijdens een slokje water. ¨Hijg hijg hijg¨.

In week 3 besloten we over te gaan op een iets minder heftige afdeling, de kinderafdeling. De eerste dag begonnen we op pediatric ward 1 waarna we na de rondleiding werden gekoppeld aan twee intern lerende ¨verpleegkundigen¨. Ze konden bijna geen enkele vraag van ons beantwoorden omdat ze zelf nieuw op de afdeling waren en aan hun derde dag begonnen. De overdracht van nachtdienst op dagdienst was in het Swahili dus we kregen niks mee. In plaats van normale ochtendzorg gingen we per 2 de afdeling rond om alle bedden netjes op te maken terwijl moeders en kinderen in hun bed bleven liggen. We kregen weinig mee van de artsenvisite doordat er heel zacht en in het Swahili werd gecommuniceerd. Er staan zoveel geneeskunde studenten om het bed dat er alleen oog is voor de patiënt die op dat moment wordt besproken. Terwijl iedereen druk bezig was iets mee te krijgen van wat er werd gezegd, gaf niemand aandacht aan de steeds erger wordende hoest van een kleine baby. We gaven de moeder instructies zodat het kindje beter kon ophoesten maar de hoest werd zo erg dat het leek alsof het kindje zou stikken. De moeder had tranen in haar ogen van onmacht waarna Wouter het niet meer aankon zien en de dokter om hulp riep. De dokter en 20 andere hoofden draaiden zich verbaasd om waarbij de dokter zei dat het allemaal wel mee viel en dat dit een typisch beeld was voor een longontsteking dus ging men weer verder met de artsenvisite. Op dag twee gingen we naar de pediatric ward 2 om toestemming te vragen of we hier vandaag mochten werken. We werden voor het eerst meteen gevraagd naar onze leerdoelen waarop wij een mooi papieren orientatieplan konden geven. Dit had ze niet verwacht omdat niemand van de andere studenten dit heeft en alleen komen observeren. Hierdoor waren we meteen welkom en vond ze het extra leuk dat we uit Nederland kwamen omdat ze zelf een keer in Leeuwarden is geweest. Ze heeft toen in het MCL gekeken naar hoe de zorg in NL is waardoor we gelijk leuke gespreksstof hadden. Ze vertelde dat het hier erg primitief is en dat veel personeel laks is en weinig motivatie en initiatief toont. We werden vriendelijk rondgeleid door de afdeling en ze legde uitgebreid uit wat elke patiënt voor ziektebeeld had. We hielpen s´middags met het geven van medicatie. Toen we weg gingen van de afdeling zei ze dat we anders zijn dan de andere studenten doordat we daadwerkelijk ook iets willen leren en initiatief tonen. Dit deed ons hartje goed.

Dit waren onze eerste ziekenhuiservaringen tot nu toe, volgende week willen we nog naar de neonatologie intensive care, de brandwondenafdeling, de dermatologie afdeling en naar verloskunde. Daarna hopen we een keus te kunnen maken voor een vaste afdeling zodat we aan ons project kunnen beginnen.  

Het regenseizoen is begonnen, iets waar we vooraf niet echt rekening mee hebben gehouden. Alles wordt een modderpoel, niet echt handig met onze zomerse flipflops. We nemen regelmatig de hele tuin mee naar binnen maar gelukkig hebben we onze housekeeper die doordeweeks alles weer schoonmaakt. Door de vele regen en kou is de Kilimanjaro inmiddels voorzien van een mooi wit poederlaagje wat zorgt voor mooie kiekjes. De meeste stof is inmiddels uit de lucht gefiltert waardoor onze stoflongen gelukkig ook zijn verdwenen. De insecten zijn verhonderdvoudigd en hebben een feestmaal gevierd op Marloes haar benen, Wouter daarentegen is vrij van muggenbeten en heeft blijkbaar betere genen. De regen zal de komende twee maanden blijven aanhouden, wat ons lichtelijk ongerust maakt over onze motorritjes. ¨slipperdeslipslip, spetterdespatspat, oh wat is het hier glad¨. Voor de mensen die het nog niet weten hebben we een motor kunnen huren voor de komende maanden van onze lokale buddy Bwire. Dit geeft ons veel meer vrijheid en daardoor blijheid. De motor heeft ons al naar mooie plekjes gebracht. Zo zijn we al bij de hotsprings geweest, wat echt een lokale oase is. Het leek op een subtropische wildwaterbaan van centerparcs alleen dan nog mooier.  Wouter slingerde van boom naar boom en deed een poging tot dubbele salto in het water. De docterfish visjes die daar zwommen genoten van onze voeten maar lieten ons elke keer schrikken. Vorig weekend dachten we naar lake Chala te gaan. 2 uur gereden op zanderige en hobbelende wegen met steeds donker wordende wolken achter ons kwamen we uiteindelijk aan bij een hefboom. Niet wetende dat we entree moesten betalen, ze vroegen 20 USD per persoon per dag. Het was inmiddels al half 3 waardoor we besloten niet te betalen omdat we ook voor de storm en het donker weer terug wilde zijn. Een beetje teleurgesteld sprongen we weer terug op de motor de donkere wolken tegemoet. Halverwege een bui stopten we bij een lokaal tentje aan de kant van de weg. Iedereen vond het super interessant en grappig dat we door de regen reden. We dronken een colaatje en deelde ook wat uit waarna we de weg vervolgde. Marloes dicht tegen wouter aan zodat hij de balans kon bewaren tussen de modderpoeltjes door. ¨slipperdeslipslip, spetterdespatspat, oh wat was het daar glad¨.

Tijdens hevige regenbuien valt de stroom regelmatig uit waardoor we laatst na 36 uur onze hele vriezerinhoud konden weggooien. We worden steeds flexibeler en pakken dan de kans om ergens lekker uit eten te gaan. Zo hebben we meerdere plekken ontdekt en kun je hier lekker mexicaans of indisch bunkeren. De dag erna moeten je darmen het meestal wel bekopen met een branderige en spetterende wc ervaring door de vele onbekende maar o zo lekkere kruiden. Door inside doctercompound informatie van andere studenten kregen we te horen dat we het kraanwater gewoon kunnen drinken. Iets wat onzeker zijn we dit langzaam op gaan bouwen, omdat dit uiteindelijk een hoop geld en gesjouw bespaard. Gelukkig komen we er tot nu toe alleen met iets meer lucht vanaf, anders dan onze zweedse huisgenoten die na de diarree weer terug op flessen water zijn overgestapt. Onze favoriete maaltijd wordt gefinancieerd door unilver want we maken de chips lekkerder met aromat, eten geregeld instant noodles en drinken veelste veel coca cola uit glas. Wat overigens veel lekkerder smaakt dan cola uit plastic. Marloes haar favoriete savignon blanc uit Nederland is hier wonder boven wonder gelukkig ook gespot en wordt zo af en toe geconsumeerd. Terwijl Wouter nipt van zijn wiskey honey en bavaria blik bier. ¨Slurp, slurp, smak, smak,¨ zo verwerken we alles op ons gemak.

Tussen de tijdvretende boodschappen doen, werken, lekker koken, alweer schoonmaken en frustratieverwerking door besteden we onze vrije tijd aan het spelen van the Sims op onze telefoon. Voor echte gesprekken zijn we soms simpelweg te uitgeput dus duiken we in het virtuele leven van onze Sims. Waar we inmiddels al een heel leven hebben opgebouwd: van huis bouwen tot carriére maken en van trouwen tot kinderen krijgen. Ze heet trouwens Noa. Klikkerdeklik, swiperdeswipe, zo behouden we een goede vibe.

De hoosbui is gelukkig net gestopt en de stroom is ook weer terug. Na vier a4tjes vol geschreven te hebben zijn we hongerig geworden, tijd voor instant noedels en een potje Sims. Tot de volgende keer & Kwa heri! (byebye).

Foto’s

3 Reacties

  1. Eleonora van Mameren:
    15 maart 2018
    Wow. wat een belevenissen! Leuk om te lezen.
  2. André:
    16 maart 2018
    Toppers!
  3. Remmelt mastebroek:
    17 maart 2018
    Geweldig verhaal. Met plezier lees ik jullie blogs! Degene die schrijft, schrijft goed!
    Kracht, plezier en zegen bid ik jullie toe.
    Rem